DOBRE PRAKTYKI

Studium przypadku – Pilotaż w Zespole Szkół im. Jana Pawła II w Zdzieszowicach

Krótkie wprowadzenie

Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Zdzieszowicach był jedną z 18 szkół, w których przeprowadzono pilotaż narzędzia SELFIE. Pilotaż realizowany był w Technikum i Szkole Branżowej I stopnia. Obie szkoły funkcjonują inaczej:

• W Technikum uczniowie uczą się w szkole przedmiotów ogólnych oraz zawodowych teoretycznych i praktycznych, przez 5 dni w tygodniu, w BSI uczniowie w szkole uczą się przedmiotów ogólnych, praktyczna nauka zawodu odbywa się u pracodawcy, a kształcenie zawodowe teoretyczne na turnusach dokształcania teoretycznego młodocianych pracowników.
• Kształcenie zawodowe uczniów Technikum odbywa się w pracowniach komputerowych. 
• Uczniowie BSI ze względu na organizację pracy szkoły oraz liczebność klas mają utrudniony dostęp do pracowni komputerowych.
• Uczniowie Technikum odbywają praktyki zawodowe w wymiarze 8 tygodni w cyklu kształcenia, co oznacza bardzo skąpy kontakt z pracodawcami. Ma to wpływ na wybór pracodawcy do udziału w badaniu SELFIE.

Cele

Ze względu na zawody, w jakich kształcą się uczniowie oraz modułowe kształcenie zawodowe odbywające się w salach komputerowych, zarówno dyrekcja jak i nauczyciele byli zainteresowani ustaleniem poziomu umiejętności uczniów i nauczycieli w zakresie wykorzystania technologii cyfrowych w kształceniu. Narzędzia informatyczne wykorzystywane są w kształceniu i szkoleniu zawodowym w szkole oraz w każdej firmie współpracującej ze szkołą, dlatego istotne było zdiagnozowanie poziomu umiejętności uczestników procesu dydaktycznego. Badanie narzędziem SELFIE stworzyło taką możliwość.

Pilotaż rozpoczął się w momencie, gdy wszyscy uczniowie uczyli się stacjonarnie. W trakcie przeprowadzania badania zmieniła się forma kształcenia na zdalną. Miało to bezpośredni wpływ na wyniki badania. Narzędzie uwzględnia takie czynniki jak m.in. ilość godzin spędzanych przed komputerem, stosowane narzędzia IT w kształceniu zawodowym. Porównując kształcenie stacjonarne do zdalnego różnice są ogromne

Działania

Ponieważ był to pilotaż narzędzia, trudno było wyjaśnić uczniom i nauczycielom potrzebę jego przeprowadzenia. W kształceniu zdalnym, przed wybuchem pandemii koronawirusa i wprowadzeniem nauczania zdalnego, nauczyciele i uczniowie nie przywiązywali tak dużej wagi do technologii cyfrowych wykorzystywanych w procesie kształcenia. Po kilku latach nauczania zdalnego zdania te się zmieniły. 

Nauczyciele zmienili zdanie na temat wykorzystania technologii cyfrowych w edukacji po wybuchu pandemii i prowadzeniu nauczania na odległość. Sytuacja ta zmieniła podejście nauczycieli i uczniów do narzędzi informatycznych wykorzystywanych w nauczaniu.

Badanie SELFIE jest dość obszerne. Podczas samooceny uczniowie i nauczyciele podkreślali, że pytań było bardzo dużo. Trudno było ich zmobilizować do udzielenia trafnych odpowiedzi. Dlatego też należy informować nauczycieli o czasie potrzebnym na dokonanie samooceny. Jeśli to możliwe, funkcjonowanie szkoły w tym czasie powinno być zorganizowane w taki sposób, aby uczniowie mogli swobodnie odpowiedzieć na wszystkie pytania.

Społeczność szkolna i instruktor praktycznej nauki zawodu powinni być przygotowani przed rozpoczęciem samooceny. Najlepszym sposobem jest przeprowadzenie rozmowy z nauczycielami i instruktorem zakładowym biorącymi udział w analizie.

Wyniki i wnioski

Badanie narzędziem SELFIE stało się okazją do ustalenia poziomu wiedzy i umiejętności cyfrowych uczniów i nauczycieli. Badanie przeprowadzono odrębnie w technikum i szkole branżowej I stopnia. Wyniki różniły się od siebie. Okazało się, że uczniowie technikum częściej korzystali z narzędzi cyfrowych w procesie uczenia się. Był to początek zmian organizacyjnych w szkole i zmian związanych z podnoszeniem kompetencji cyfrowych uczniów.